W ramach umowy 00381/15/13032/EE-SC/D (Konkurs "Małe obiekty edukacyjne") zrealizowaliśmy zadanie „Budowa wiaty edukacyjnej". Stworzyliśmy miejsce, gdzie będziemy mogli się spotykać. Zakładane działania edukacyjne będą miały charakter cykliczny, ale jesteśmy również otwarci na propozycje i oczekiwania zainteresowanych osób i instytucji.
Zakładamy, że osiągniemy następujące efekty ekologiczne:
1.    Kształtowania właściwych relacji ze środowiskiem wśród dzieci, młodzieży i dorosłych.
2.    Przetwarzanie praktycznej wiedzy ekologicznej, leśnej i przyrodniczej w obcowaniu z naturą.
3.    Poznawanie środowiska przyrodniczego, tradycji, historii.
4.    Poszerzanie wiedzy z różnych dziedzin życia społecznego, gospodarczego i kulturalnego.
5.    Upowszechnianie zasad ochrony środowiska naturalnego oraz umiejętność korzystania z zasobów przyrody.
6.    Poznanie zasad bezpiecznego zachowania w różnych sytuacjach w terenie leśnym.
7.    Rozbudzanie świadomości ekologicznej społeczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień ekosystemów leśnych.
8.    Uświadamianie współzależności między człowiekiem, społeczeństwem a przyrodą.
9.    Rozbudzanie wrażliwości na piękno i bogactwo przyrodnicze lasów.
10.    Ukazanie kulturotwórczej roli lasu.

A oto nasze propozycje edukacyjne:

1.    Zajęcia dydaktyczne w Nadleśnictwie Czerwony Dwór
    Cel:
•    rozpowszechnianie informacji o znaczeniu lasów dla środowiska przyrodniczego i życia człowieka
•    kształtowanie poczucia odpowiedzialności za własny region zamieszkania i wspólne dobro, jakim jest las
•    rozwinięcie aktywnego zamiłowania do przyrody
•    wzbudzenie szacunku dla trudnej i odpowiedzialnej pracy leśników
•    zapoznanie się z życiem zwierząt
•    rozwijanie umiejętności rozpoznawania roślin i zwierząt
Możliwość realizacji projektów zainspirowanych przez poszczególne szkoły w uzgodnieniu z Nadleśnictwem i przy wykorzystaniu bazy edukacyjnej.
Adresaci - Szkoły Podstawowe, Gimnazja, Szkoły Średnie, osoby dorosłe
Zasięg - zasięg terytorialny działania Nadleśnictwa i inni zainteresowani

2.    Zajęcia dydaktyczne prowadzone na Ścieżce Edukacyjno- Przyrodniczej "Leśny Zakątek"
    Cel:
•    kształtowanie poczucia odpowiedzialności za własny region zamieszkania i wspólne dobro, jakim jest las
•    rozwinięcie aktywnego zamiłowania do przyrody
•    wzbudzenie szacunku dla trudnej i odpowiedzialnej pracy leśników
•    zapoznanie się z życiem zwierząt
•    rozwijanie umiejętności rozpoznawania roślin i zwierząt
•    zapoznanie się z historią regionu
Możliwość realizacji projektów zainspirowanych przez poszczególne szkoły w uzgodnieniu z Nadleśnictwem i przy wykorzystaniu bazy edukacyjnej ścieżki przyrodniczej.
Adresaci - Szkoły Podstawowe, Gimnazja, Szkoły Średnie
Zasięg - zasięg terytorialny działania Nadleśnictwa i inni zainteresowani

3.    "Pomagamy leśnym zwierzętom przetrwać zimę"
    Cel:
•    pomoc leśnym zwierzętom
•    rozwinięcie aktywnego zamiłowania do przyrody
•    zapoznanie się z życiem zwierząt, ich potrzebami
•    zdobycie umiejętności rozpoznawania tropów zwierząt oraz nasion drzew i krzewów leśnych
Dzieci i młodzież zbierają jesienią kasztany, żołędzie i inne nasiona, którymi w zimie wspólnie z pracownikami Nadleśnictwa dokarmiają zwierzynę i ptaki.
Adresaci - Szkoły Podstawowe
Zasięg – gminy regionu

4.    "Nie wypalaj traw"
    Cel:
•    podniesienie świadomości społeczeństwa na temat szkód i zagrożeń wynikających z wypalania traw
Prelekcja na temat wypalania traw podczas spotkań z leśnikiem w szkołach oraz pogadanek w terenie (Ścieżka Leśny Zakątek z wykorzystaniem wnioskowanej wiaty), przekazanie uczniom materiałów edukacyjnych z zakresu ochrony przeciwpożarowej lasów.
Adresaci - lokalna społeczność, dzieci i młodzież
Zasięg - zasięg terytorialny działania Nadleśnictwa

5.    "Dzień Ziemi"
    Cel:
•    kształtowanie poczucia odpowiedzialności za własny region zamieszkania i wspólne dobro, jakim jest las
•    rozwinięcie aktywnego zamiłowania do przyrody
•    wzbudzenie szacunku dla trudnej i odpowiedzialnej pracy leśników.
Adresaci - Szkoły Podstawowe
Zasięg - zasięg terytorialny działania Nadleśnictwa

6.    "Korzystanie z lasu" - pogadanki na spotkaniach w terenie
    Cel:
•    poznanie właściwych zasad zachowania się w lesie
•    umiejętne korzystanie z lasu.
Adresaci - dzieci i młodzież szkolna, turyści
Zasięg - zasięg terytorialny działania Nadleśnictwa

7.    "Sprzątanie Świata"
    Cel:
•    kształtowanie poczucia odpowiedzialności za własny region zamieszkania i wspólne dobro, jakim jest las
•    porządkowanie terenów.
Adresaci - Szkoły Podstawowe i Gimnazja w zasięgu terytorialnego działania Nadleśnictwa
Zasięg – gminy regionu

Wszystkie działania z wykorzystaniem infrastruktury Nadleśnictwa Czerwony Dwór, w oparciu o wybudowane w ramach projektu, wiaty w pobliżu ścieżki dydaktycznej „Leśny Zakątek".

W grobowcu złożono ciała siedmiu członków rodu, wraz z samym fundatorem, baronem Friedrichem von Fahrenheid, mecenasem artystów, kolekcjonerem sztuki, pasjonatem starożytnego Egiptu i głównym doradcą finansowym Wielkiej Loży Masońskiej z Królewca (stąd zapewne kształt budowli - piramida jest jednym z głównych symboli masońskich). Co ciekawe ciała, złożone w grobowcu, na przestrzeni lat uległy mumifikacji a odzież zmarłych oparła się rozkładowi.

Grobowiec nie miał szczęścia, jeśli można tak powiedzieć. Ze względu na swój wyjątkowy kształt, zainteresowania właściciela i proces mumifikacji ciał, budził emocje i ciekawość, niestety również poszukiwaczy skarbów. Spokój zmarłych wielokrotnie był zakłócany, grobowiec plądrowano w poszukiwaniu kosztowności. Po II Wojnie Światowej (prawdopodobnie lata 80 – 90 XX w.) mumie zdekapitowano i pozbawiono odzienia. Dewastacja, mimo prób zabezpieczenia grobowca, postępowała – łącznie z wyburzaniem elementów konstrukcyjnych kaplicy. Dopiero w 2010 roku wejście do grobowca zamurowano.

Latem 2015 roku, ekspedycja Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, dokonała nieinwazyjnych badań grobowca. Wykonano badania termowizyjne, skany skanerem laserowym oraz badania georadarem. Przeprowadzono badania antropologiczne, wstępnie uporządkowano wnętrze kaplicy i dokonano inwentaryzacji zawartości grobowca.

Dzięki badaniom wiemy, w jakim stanie znajduje się grobowiec i jakie działania konserwatorskie będą potrzebne by zachować Rapę.

Wyniki badań budzą duże zainteresowanie - odwiedzają nas ekipy mediów, o piramidzie piszą czołowe dzienniki, z pytaniami zwracają się osoby prywatne.

13 października 2015r. odbyło się robocze spotkanie na miejscu, przy piramidzie, z Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków.

W ramach prac konserwacyjnych prowadzonych pod nadzorem archeologów z Uniwersytetu Warszawskiego, w maju i we wrześniu 2016r. dokonano uporządkowania i zabezpieczenia wnętrza kaplicy, usunięto również roślinność porastająca budowlę oraz udrożniono system kanałów wentylacyjnych.

Stan obiektu wymaga natychmiastowej interwencji konserwatorskiej. Koszty prac szacuje się na około milion złotych. Nadleśnictwo Czerwony Dwór, na terenie którego znajduje się piramida, dokłada wszelkich starań by zabytek zachować, jednak nie dysponuje środkami tej wielkości. 23 września 2016r. ponownie odbyło się spotkanie z Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków w tej sprawie. Nadleśnictwo stara się również budować szeroką koalicję na rzecz Rapy, by problemem ratowania zabytku zainteresować możliwie jak najliczniejsze grono osób, organizacje pozarządowe oraz samorządy i administrację państwową.

25 października 2016r, o godzinie 17:00 w Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie odbyło się otwarcie stałej wystawy poświęconej Piramidzie w Rapie. Wystawie towarzyszyła publikacja na temat budowli.

Więcej ciekawych prac laboratorium 3D znajdziecie tu: www.facebook.com/3DScanLabIAUW; www.archeo.uw.edu.pl/skanery3d.

Skład ekspedycji:
Marta Bura, Janusz Janowski - Pracownia Skanerów 3D (Instytut Archeologii UW, Laboratorium Cyfrowe Humanistyki UW)
Dr Wiesław Więckowski, antropolog Pracownia Bioarcheologii, (Instytutu Archeologii UW)
Dr Hubert Kowalski, badania historyczne, Muzeum UW
Dr Jerzy Marek Łapo, badania historyczne i etnograficzne, Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie
Dariusz Dajek, zdjęcia termowizyjne, Firma Termoenergia
Dr hab Piotr Wężyk, integracja pomiarów, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie.

Tu znajdziecie wizualizacje efektów naszych prac - przelot przez wirtualną chmurę punktów i wirtualną wycieczkę do wnętrza piramidy.

Prace konserwacyjne (Nadleśnictwo Czerwony Dwór):
- Paweł Jaworowski
- Stanisław Jaworowski
- Dariusz Kulfan
- Zbigniew Lubiński

Nadzór archeologiczny: Janusz Janowski, Marta Bura

Nadzór architektoniczny: Stanisław Politalski

Dziękujemy za udostępnienie materiałów wraz z zezwoleniem na publikację (w tym zdjęć i raportu z badań) p. Marcie Bura i p. Januszowi Janowskiemu. Autorzy zdjęć i opracowań graficznych: Piotr Wężyk, Hubert Kowalski, Marta Bura, Tomasz Łaskowski.

Ścieżka zlokalizowana jest przy szkółce leśnej. Jej trasa wyznacza żywopłot, wzdłuż którego posadzono drzewa i krzewy rosnące w mazurskich lasach oraz rośliny ozdobne. Na ścieżce znajduje się 14 tablic, z których można dowiedzieć się o zwierzętach i roślinach lasu, życiu lasu w zależności od zmieniających się pór roku, ochronie i zagrożeniach lasu.

Tematyka tablic: Ile mamy lasów? Wędrówka drzew. Chrust. Owady. Grzyby. Dokarmianie ptaków. Remiza. Ptaki. Cztery pory roku. Dary lasu. Mikoryzy. Ekologiczna rola lasu. Ochrona lasu. Ogień tragedią dla lasu.

Dojazd do ścieżki z Czerwonego Dworu w kierunku na Boćwinkę przez miejscowość Leśny Zakątek ok. 3 km. Dojście z drogi przed tablica szkółki nadleśnictwa w lewo ok. 100 m. Ścieżkę można zwiedzać samodzielnie lub z przewodnikiem wyznaczonym przez służbę leśną nadleśnictwa.

Początek ścieżki: szkółka Leśny Zakątek koło Czerwonego Dworu

Długość ścieżki: 500 m

Ścieżka zlokalizowana jest w lesie, gdzie ustawiono 18 tablic informacyjnych. Zawarte są tam informacje z zakresu: ochrony przyrody, ochrony lasu, odnowień, pielęgnacji, użytkowania oraz różnych gatunków roślin i zwierząt chronionych. Na początku ścieżki znajduje się piramida, której budowę zakończono przed 1811 rokiem. Zbudowana jest na podstawie kwadratu o boku 10 – ciu metrów i wysokości 15,9 m. Piramida kryje szczątki rodziny Farenheitów. Zwłoki są dobrze zmumifikowane, co świadczy o magicznych właściwościach piramid. Radiesteci twierdzą, że w tym miejscu krzyżują się trzy ważne linie promieniowania magnetycznego.

Początek ścieżki: Rapa piramida

Długość ścieżki: 250 m